Kiedy warto zacząć myśleć o leczeniu niepłodności i jakie obecnie stosuje się metody zapłodnienia pozaustrojowego?
Wiele par boryka się z problemem niepłodności. I dla wielu z nich, jedyną szansą na posiadanie dziecka, jest zapłodnienie in vitro. Dzięki tej metodzie na świecie urodziło się już ponad osiem milionów dzieci. O tym, kiedy warto pomyśleć o tego typu leczeniu i jakie stosuje się obecnie metody, opowiada dr n. wet. Marta Wojciechowska, Starszy embriolog i kierownik laboratorium embriologicznego kliniki InviMed w Gdyni.
Po jakim czasie starania się o dziecko warto zgłosić się do kliniki?
Przyjmuje się, że jeśli w ciągu 12 miesięcy regularnego współżycia bez zabezpieczeń nie dochodzi do poczęcia, u pary może występować problem niepłodności. Kliniki leczenia niepłodności kompleksowo zajmują się ustalaniem przyczyn niepłodności oraz wdrażają adekwatny do sytuacji, często spersonalizowany plan leczenia.
Na jakiej podstawie lekarz decyduje o doborze metody zapłodnienia pozaustrojowego?
Decyzję o wyborze metody zapłodnienia podejmuje lekarz na podstawie szczegółowego wywiadu lekarskiego u obojga pacjentów oraz dokładnych badań. Ostateczna decyzja co do sposobu zapłodnienia podejmowana jest po analizie badania nasienia partnera.
Każdy pacjent rutynowo powinien wykonać badanie rozszerzone, obejmujące ocenę ruchliwości i koncentracji plemników, jak również morfologię, czyli wygląd plemników. W zależności od wyników badań diagnostyka męska może być poszerzana o badania fragmentacji chromatyny DNA plemników (SCD), MSOME, czyli ocenę morfologii ruchliwych plemników w powiększeniu 6600 razy. Ważnym badaniem jest również HBA, czyli test wiązania plemników z hialuronianem, oceniający dojrzałość funkcjonalną plemników.
Poznaj metody zapłodnienia pozaustrojowego na: https://www.invimed.pl/metody-zaplodnienia-pozaustrojowego
Wiele par boryka się z problemem niepłodności. I dla wielu z nich, jedyną szansą na posiadanie dziecka, jest zapłodnienie in vitro. Dzięki tej metodzie na świecie urodziło się już ponad osiem milionów dzieci. Dlatego warto poznać metody zapłodnienia pozaustrojowego, dzięki którym i Wam może się udać spełnić marzenie o upragnionym dziecku.
Zapłodnienie IVF
Zapłodnienie in vitro (łac. dosłownie „w szkle”; termin stosowany w odniesieniu do każdej procedury biologicznej przeprowadzanej poza organizmem) to zapłodnienie pozaustrojowe, które polega na zapłodnieniu komórki jajowej przez plemnik poza żeńskim układem rozrodczym, w warunkach laboratoryjnych.
IVF, to skrót anglojęzycznego terminu in vitro fertilization, czyli zapłodnienie in vitro.
Procedura IVF najczęściej obejmuje 5 kroków:
- Stymulacja produkcji komórek jajowych i monitorowanie cyklu do momentu pobrania komórek jajowych.
- Zapłodnienie pobranych z jajników dojrzałych komórek jajowych, w warunkach laboratoryjnych, przy zastosowaniu jednej z procedur: klasyczne IVF, ICSI, IMSI lub PICSI.
- Wybranie najlepiej rokujących zarodków przez embriologa (do 6 dni po zapłodnieniu)
- Transfer zarodka – po 3 lub 5/6 dniach od zapłodnienia komórek jajowych oraz zamrożenie (witryfikacja) niewykorzystanych prawidłowych nadliczbowych zarodków, które są przechowywane w niskich temperaturach.
- Ponowny transfer, jeśli kobieta nie zachodzi w ciążę a ma witryfikowane zarodki, Pozostałe niewykorzystanie zarodki można przechowywać na przyszłość lub przekazać do adopcji.
Zapłodnienie metodą ICSI
Jest to również metoda zapłodnienia in vitro, która polega na wstrzyknięciu (czyli docytoplazmatycznej iniekcji – ICSI) wyselekcjonowanego wcześniej plemnika bezpośrednio do komórki jajowej.
Zaleca się ją najczęściej parom, które nie mogą zajść w ciążę w związku z:
- niepłodnością spowodowaną czynnikiem męskim,
- niepłodnością immunologiczną,
- endometriozą,
- niską rezerwą jajnikową
- przedwczesnym wygasaniem funkcji jajników,
- niepłodnością idiopatyczną,
- brakiem lub niskim odsetkiem zapłodnień po standardowym zapłodnieniu in vitro.
Skuteczność zapłodnienia in vitro ICSI jest zbliżona do „klasycznego” in vitro i zależy między innymi od wieku pacjentki i jakości posiadanych przez nią komórek jajowych.
Zapłodnienie metodą IMSI
Ten sposób zapłodnienia – IMSI-6600: iniekcja morfologicznie wyselekcjonowanego plemnika – polega na wprowadzeniu plemnika bezpośrednio do komórki jajowej po uprzedniej selekcji plemnika o prawidłowej budowie pod mikroskopem powiększającym obraz o ponad 6000 razy. IMSI pozwala na wykrycie morfologicznych zmian w organellach plemników (szczególnie w jądrach), które są bardzo trudne do identyfikacji w przypadku standardowego ICSI.
Kwalifikacją do zastosowania metody IMSI jest w szczególności nieprawidłowy wynik badania MSOME, czyli badania morfologii organelli plemników ruchliwych. Zaleca się go wtedy, gdy stwierdzono w rozszerzonym badaniu nasienia ciężką teratozoospermię, czyli bardzo poważnie obniżony odsetek prawidłowych morfologicznie plemników.
Wskazaniami do zapłodnienia metodą IMSI są:
- ciężka teratozoospermia i/lub nieprawidłowy wynik badania MSOME,
- poronienia nawracające,
- powtarzające się braki implantacji,
- niepowodzenia i niska jakość zarodków w poprzedzających cyklach IVF.
Zapłodnienie metodą PICSI®
W tej metodzie – PICSI: Physiological Intracytoplasmic Sperm Injection (fizjologiczne ICSI) – plemniki wybierane są na podstawie kryteriów morfologicznych oraz pozytywnej i specyficznej reakcji wiązania plemnika z hialuronianem.
Warto nadmienić, że prawidłowe, ruchliwe plemniki reagują z hialuronianem poprzez specyficzne receptory znajdujące się na ich główce. Związanie plemnika z hialuronianem sugeruje, że wybrany plemnik przeszedł prawidłowo cały proces spermatogenezy i spermiogenezy. Jest dojrzały biologicznie, w pełni funkcjonalny i kompetentny do zapłodnienia komórki jajowej.
Podstawowym badaniem kwalifikującym do zapłodnienia tą metodą jest test HBA, który określa odsetek dojrzałych plemników w świeżym nasieniu.
Nieprawidłowy wynik testu HBA sugeruje wybór zapłodnienia metodą ICSI lub PICSI®.
In vitro metodą PICSI® wykonuje się z poniższych wskazań:
- nieudane starania o ciążę z pomocą standardowego in vitro lub ICSI (mało zarodków rozwijających się i o niskiej jakości),
- poronienia nawracające,
- powtarzające się niepowodzenia transferów związane z trudnością w zagnieżdżeniu zarodka mimo przyjmowanych leków,
- nieprawidłowy wynik testu HBA,
- zły wynik testu SCD (badanie fragmentacji DNA plemników)
- ciężka asthenozoospermia w badaniu nasienia,
- procedura ICSI z zastosowaniem zamrożonego nasienia o niskich parametrach lub zawiesiny plemników uzyskanych przez TESA, PESA, MESA.
W porównaniu do standardowej procedury ICSI, jak mówią aktualne badania, metoda PICSI® zwiększa odsetek zapłodnień komórek jajowych. Umożliwia także uzyskanie większego odsetka wysokiej jakości zarodków, zwiększa szanse na implantację i ciążę kliniczną. A także obniża częstotliwość aneuploidii uzyskanych zarodków oraz redukuje ilość poronień.
Zapłodnienie metodą hbIMSI
Metoda hbIMSI to zapłodnienie in vitro IMSI z dwustopniową selekcją plemników. Podczas jej przeprowadzania, do komórki jajowej wstrzykuje się plemnik, który pomyślnie przeszedł dwie selekcje:
- MSOME
- wiązania z kwasem hialuronowym (HBA)
Zapewnia ona dobór plemnika na podstawie biologicznej kompetencji do zapłodnienia komórki jajowej, a także bardzo dokładną selekcję morfologiczną. Tym samym po zapłodnieniu zwiększa się prawdopodobieństwo prawidłowego rozwoju zarodka.
Tego typu dwustopniowa selekcja plemników jest stosowana w bardzo trudnych przypadkach klinicznych i znacząco wpływa na zwiększone prawdopodobieństwo uzyskania lepszych wyników embriologicznych oraz uzyskanie ciąży.
Wskazania do zastosowania metody hbIMSI:
- poronienia nawracające po zastosowaniu innych metod in vitro
- nieprawidłowy wynik: HBA, SCD, MSOME
- ciężka teratozoospermia u pacjenta (nie więcej niż 1% prawidłowo zbudowanych plemników w nasieniu),
- zastosowanie do ICSI wcześniej zamrożonego nasienia,
- zastosowanie do procedury nasienia pozyskanego przez punkcję jądra i najądrza,
- nieudane próby uzyskania ciąży z pomocą ICSI, czyli:
- niewiele rozwijających się zarodków,
- zarodki niskiej jakości,
- brak implantacji.
![]()
